حدیث 319 ـ نادرستى جبر

الإمامُ الصّادقُ عليه ‏السلام : ما اسْتَطعتَ أنْ تَلومَ‏العبدَعلَيهِ فهُو مِنهُ، وما لَم تَسْتَطِعْ أنْ‏تَلومَ العَبدَ علَيهِ فهُو مِن فِعلِ اللّه‏ِ ، يقولُ اللّه‏ُ تعالى للعبدِ : لِمَ عَصَيْتَ ؟ لِمَ‏فَسَقْتَ ؟ لِمَ شَرِبْتَ الخَمرَ ؟ لِمَ زَنَيْتَ؟فهذا فعلُ العبدِ، ولا يقولُ لَه : لِمَ مَرِضْتَ؟ لِمَ قَصُرْتَ ؟ لِمَ ابْيَضَضْتَ ؟ لِمَ اسْوَدَدْتَ؟ لأنَّهُ مِن فِعلِ اللّه‏ِ تعالى .

امام صادق عليه ‏السلام : هر چيزى كه بتوانى بنده رابه سبب انجام آن سرزنش كنى كار خود اوست و هر آن چيزى كه نتوانى بنده را به سبب آن سرزنش كنى كار خداست. خداى متعال به بنده‏اش مى‏فرمايد: چرا نافرمانى كردى؟ چرا نابكارى كردى؟ چرا شراب خوردى؟ چرا زنا كردى؟ پس، اينها كار بنده است. به او نمى‏فرمايد: چرا بيمار شدى؟ چرا قد و قامتت كوتاه شد؟ چرا سفيد پوست شدى؟ چرا سياه پوست شدى؟ چون اين امور فعل خداوند متعال است.

منبع: بحار الأنوار : 5/59/109.