حدیث توبه
الإمام الصادق عليهالسلام : كانَ عابِدٌ في بَني إسرائيلَ لَم يُقارِف مِن أمرِ الدُّنيا شَيئا ، فَنَخَرَ إبليسُ نَخرَةً فَاجتَمَعَ إلَيهِ جُنودُهُ ، فَقالَ : مَن لي بِفُلانٍ . فَقالَ بَعضُهُم : أ نَا لَهُ . فَقالَ : مِن أينَ تَأتيهِ؟ فَقالَ : مِن ناحِيَةِ النِّساءِ . قالَ : لَستَ لَهُ ، لَم يُجَرِّبِ النِّساءَ . فَقالَ لَهُ آخَرُ : فَأَ نَا لَهُ . فَقالَ لَهُ : مِن أينَ تَأتيهِ؟ قالَ : مِن ناحِيَةِ الشَّرابِ وَاللَّذّاتِ . قالَ : لَستَ لَهُ ، لَيسَ هذا بِهذا . قالَ آخَرُ : فَأَ نَا لَهُ . قالَ : مِن أينَ تَأتيهِ؟ قالَ : مِن ناحِيَةِ البِرِّ؟ قالَ : انطَلِق فَأَنتَ صاحِبُهُ ، فَانطَلَقَ إلى مَوضِعِ الرَّجُلِ فَأَقَامَ حِذاهُ يُصَلّي . قالَ : وكانَ الرَّجُلُ يَنامُ وَالشَّيطانُ لا يَنامُ ، ويَستَريحُ والشَّيطانُ لا يَستَريحُ ، فَتَحَوَّلَ إلَيهِ الرَّجُلُ وقَد تَقاصَرَت إلَيهِ نَفسُهُ وَاستَصغَرَ عَمَلَهُ . فَقالَ : يا عَبدَ اللّهِ بأَيِّ شَيءٍ قَويتَ عَلى هذِهِ الصَّلاةِ؟ فَلَم يُجِبهُ ، ثُمَّ أعادَ عَلَيهِ فَقالَ : يا عَبدَ اللّهِ إنّي أذنَبتُ ذَنبا وأ نَا تائِبٌ مِنهُ ، فَإِذا ذَكَرتُ الذَّنبَ قَويتُ عَلَى الصَّلاةِ . قالَ : فَأَخبِرني بِذَنبِكَ حَتّى أعمَلَهُ وأتوبَ فَإِذا فَعَلتُهُ قَويتُ عَلَى الصَّلاةِ . قالَ : اُدخُلِ المَدينَةَ فَسَل عَن فُلانَةَ البَغِيَّةِ فَأَعطِها دِرهَمَينِ ونِل مِنها . قالَ : ومِن أينَ لي دِرهَمَينِ ما أدري مَا الدِّرهَمَينِ ، فَتَناوَلَ الشَّيطانُ مِن تَحتِ قَدَمِهِ دِرهَمَينِ فَناوَلَهُ إيّاهُما . فَقامَ فَدَخَلَ المَدينَةَ بِجَلابيبِهِ يَسأَلُ عَن مَنزِلِ فُلانَةَ البَغِيَّةِ ، فَأَرشَدَهُ النّاسُ ، وظَنّوا أنَّهُ جاءَ يَعِظُها ، فَأَرشَدوهُ فَجاءَ إلَيها فَرَمى إلَيها بِالدِّرهَمَينِ وقالَ : قومي ، فَقامَت فَدَخَلَت مَنزِلَها . وقالَت : اُدخُل ، وقالَت : إنَّكَ جِئتَني في هَيئَةٍ لَيسَ يُؤتى مِثلي في مِثلِها ، فَأَخبِرني بِخَبَرِكَ ، فَأَخبَرَها ، فَقالَت له : يا عَبدَ اللّهِ إنَّ تَركَ الذَّنبِ أهوَنُ مِن طَلَبِ التَّوبَةِ ، ولَيسَ كُلُّ مَن طَلَبَ التَّوبَةَ وَجَدَها ، وإنَّما يَنبَغي أن يَكونَ هذا شَيطانا مُثِّلَ لَكَ ، فَانصَرِف فَإِنَّكَ لا تَرى شَيئا ، فَانصَرَفَ ، وماتَت مِن لَيلَتِها ، فَأَصبَحَت فَإِذا عَلى بابِها مَكتوبٌ : اُحضُروا فُلانَةَ فَإِنَّها مِن أهلِ الجَنَّةِ ، فَارتابَ النّاسُ فَمَكَثوا ثَلاثا لا يَدفِنوهَا ارتِيابا في أمرِها . فَأَوحَى اللّهُ عز و جل إلى نَبِيٍّ مِنَ الأَنبِياءِ لا أعلَمُهُ إلاّ موسَى بنَ عِمرانعَ عليهالسلام : أنِ ايتِ فُلانَةَ فَصَلِّ عَلَيها ، ومُرِ النّاسَ أن يُصَلّوا عَلَيها ، فَإِنّي قَد غَفَرتُ لَها ، وأوجَبتُ لَهَا الجَنَّةَ بَتَثبيطِها عَبدي فُلاناً عَن مَعصِيَتي . امام صادق عليهالسلام : عابدى در بنى اسرائيل بود كه هيچ از دنيا استفاده نمىكرد . [روزى] شيطان ، نعره زد و لشكريانش را جمع نمود و گفت : چه كسى مىتواند اين عابد را از راه به دَر كند؟ يكى گفت : من . شيطان پرسيد : چگونه؟ گفت : از طريق زنان . شيطان گفت : نمىتوانى . اين عابد ، زنان را تجربه نكرده است . ديگرى گفت : من [مىتوانم] . پرسيد : چگونه؟ گفت : از راه مىگسارى و خوشگذرانى . شيطان گفت : نمىتوانى . او اين كاره نيست . ديگرى گفت : من[مىتوانم] . پرسيد : چگونه؟ گفت : با كارهاى خوب . شيطان گفت : برو كه تو مىتوانى . شيطانك به محل سكونت عابد رفت و در كنار او به نماز ايستاد . عابد ، مىخوابيد و شيطانك ، نمىخوابيد . عابد ، استراحت مىكرد و شيطانك ، استراحت نمىكرد . عابد ، رو به او كرد و در حالى كه خود و كارهاى خود را كوچك مىديد ، پرسيد : اى بنده خدا! چگونه اين همه توان بر انجام دادن نماز دارى؟ شيطانك ، پاسخ نداد . [عابد ]دوباره پرسيد . شيطانك ، در پاسخ گفت : اى بنده خدا! من گناه كردم و از آن ، توبه نمودم . اينك ، هرگاه به ياد آن گناه مىافتم ، بر انجام دادن نماز ، نيرو مىگيرم . عابد گفت : بگو چه گناهى مرتكب شدى تا من هم انجام بدهم و توبه كنم و بر نماز خواندن بيشتر ، نيرومند گردم . شيطانك گفت : وارد شهر شو و سراغ فلان زن روسپى را بگير و دو درهم به وى بده و مرتكب فحشا شو . عابد گفت : دو درهم را از كجا بياورم؟ اصلاً دو درهم چيست؟ شيطانك از زير پايش دو درهم بيرون آورد و به وى داد . عابد با لباس بلند خود ، وارد شهر شد و سراغ خانه زن روسپى را گرفت . مردم ، او را راهنمايى كردند و گمان كردند كه آمده تا او را موعظه نمايد . عابد ، نزد زن آمد و دو درهم را پيش او انداخت و گفت : بلند شو! زن بلند شد ، داخل خانه شد و به عابد گفت : داخل شو . سپس به عابد گفت : با هيئتى نزد من آمدى كه آن گونه ، كسى نزد من نمىآيد . داستانت چيست؟ به من بگو . عابد ، داستان را برايش تعريف كرد . زن گفت : اى بنده خدا! ترك گناه ، آسانتر از توبه است و چنين نيست كه هر كسى بخواهد توبه كند ، بدان ، دست يابد . به نظر مىرسد آن مرد ، شيطانى بوده كه در شمايل مردى ظاهر شده است . بازگرد كه چيزى نخواهى ديد . مرد عابد ، بازگشت . آن زن ، همان شب از دنيا رفت . صبح ، بر درِ خانهاش نوشته شده بود : «بر جنازه اين زن ، حاضر شويد كه از بهشتيان است» . مردم ، به ترديد افتادند . سه روز صبر كردند و او را دفن نكردند . خداوند عز و جلبه پيامبرى از پيامبرانش (يعنى موسى بن عمران عليهالسلام) وحى فرستاد كه : «بر جنازه آن زن ، حاضر شو ، بر او نماز بگزار و به مردم ، دستور بده كه بر او نماز بگزارند . به راستى كه او را بخشيدم و بهشت را بر او واجب كردم؛ زيرا بندهام را از گناه ، باز داشت» . منبع: الكافي : ج 8 ص 384 ح 584 .
فهرست حکمتنامه جوان توبه حديث و آيات
|