حدیث 49. عبرت بگير

امام سجاد عليه‏السلام: مِسْـكينٌ ابْنُ آدَمَ! لَهُ فى كُلِّ يَومٍ ثَلاثُ مَصائِبَ لا يَعْتَبِرُ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ، وَ لَوِ اِعْتَبَرَ لَهانَت عَلَيهِ الْمَصائِبُ وَ اَمْرُ الدُّنْيا، فَاَمَّا الْمُصيبَةُ الاُْولى: فَالْـيَوْمُ الَّذى يَنْقُصُ مِن عُمُرِهِ وَ اِنْ نالَهُ نُقْصانٌ فى مالِهِ اغْتَمَّ بِهِ، وَ الدِّرْهَمُ يَخْلُفُ عَنْهُ وَ الْعُمُرُ لايَرُدُّهُ شَىْ‏ءٌ. وَ الثّانيةُ اَنَّهُ يَسْتَوفى رِزْقَهُ فَاِنْ كانَ حَلالاً حوسِبَ عَلَيْهِ وَ اِنْ كانَ حَراما عوقِبَ عَلَيهِ. وَ الثّالِثَةُ اَعْظَمُ مِنْ ذالِكَ ـ قيلَ: وَ ما هىَ؟ قالَ: ـ ما مِنْ يَوْمٍ يُمْسى اِلاّ وَ قَددَنا مِنَ الاْخِرَةِ مَرْحَلَةً لايَدرى عَلَى الْجَنَّةِ اَمْ عَلَى النّارِ!

بينوا آدمى! هر روز، سه مصيبت به او مى‏رسد و حتى از يكى از آنها پند نمى‏گيرد كه اگر پند مى‏گرفت، سختى‏ها و كار دنيا بر او آسان مى‏شد: مصيبت نخست، روزى است كه از عمر او كم مى‏شود، در صورتى كه اگر از مال او چيزى كم شود، غمگين مى‏شود، حالْ آن كه مال، جايگزين دارد؛ اما عمرِ از دست رفته جبران نمى‏شود. مصيبت دوم، آن است كه روزى‏اش را به طور كامل مى‏طلبد كه اگر از راه حلال باشد، بايد حساب پس بدهد و اگر از راه حرام باشد، كيفر مى‏بيند. مصيبت سوم، از همه اينها بزرگ‏تر است. هيچ روزى را به شب نمى‏رساند مگر آن كه يك منزل به آخرت، نزديك شده است؛ امّا نمى‏داند به سوى بهشت مى‏رود يا به سوى آتش.

منبع: بحار الأنوار، ج 78، ص 160، ح 20.