حدیث فصل دهم: حكمتهاى جامع
الكافي عن إبراهيم بن أبي البلاد عمّن ذكره :قالَ لُقمانُ عليه السلام لاِبنِهِ : يا بُنَيَّ ، لا تَقتَرِب فَتَكونَ أبعَدَ لَكَ ، ولا تَبعُد فَتُهانَ ، كُلُّ دابَّةٍ تُحِبُّ مِثلَها ، وإنَّ ابنَ آدَمَ يُحِبُّ مِثلَهُ ، ولا تَنشُر بَزَّكَ إلاّ عِندَ باغيهِ ، كَما لَيسَ بَينَ الذِّئبِ وَالكَبشِ خُلَّةٌ كَذلِكَ لَيسَ بَينَ البارِّ وَالفاجِرِ خُلَّةٌ ، مَن يَقتَرِب مِنَ الزِّفتِ يَعلَق بِهِ بَعضُهُ كَذلِكَ مَن يُشارِكِ الفاجِرَ يَتَعَلَّم مِن طُرُقِهِ ، مَن يُحِبَّ المِراءَ يُشتَم ، ومَن يَدخُل مَداخِلَ السَّوءِ يُتَّهَم ، ومَن يُقارِن قَرينَ السَّوءِ لا يَسلَم ، ومَن لا يَملِك لِسانَهُ يَندَم . الكافى ـ به نقل از ابراهيم بن ابى بلاد ، از كسى كه او را ياد كرده ـ : لقمان به پسرش گفت : «پسرم ! [آنچنان به مردمْ] نزديك نشو كه مايه دورىِ تو [از آنان] شود ، و [آن چنان] دور نشو كه [در اثر بىتوجّهىِ آنان ]خوار گردى . هر جنبندهاى ، همنوع خود را دوست دارد و آدميزاد نيز همنوع خود را دوست دارد . متاع خود را جز نزد مشترىاش پهن نكن . همان طور كه بين گرگ و قوچ ، دوستىاى نيست ، بين نيكوكار و بدكار نيز دوستىاى نيست . هر كه به قير نزديك شود ، قسمتى از بدنش به آن مىچسبد ، همچنين ، هر كه با بدكار همدستى كند ، برخى از روشهاى او را مىآموزد . هر كه جرّ و بحث را دوست بدارد ، دشنام مىشنود . و هر كه وارد جاهاى بد شود ، متّهم مىشود . و هر كه با رفيقِ بد همراهى كند ، سالم نمىماند ، و هر كه زبانش را در اختيار نگيرد ، پشيمان مىگردد» . منبع: يعنى : با مردم ، چنان در نياميز و نزديك نشو كه خسته و درماندهات كنند و در نتيجه ، در دلشان از تو دور شوند ، و كاملاً هم از آنان كناره نگير كه اهميّتى به تو ندهند و در چشمشان خوار و سبك شوى .
فهرست حكمت نامه لقمان فصل دهم: حكمتهاى جامع حديث و آيات
|