حدیث فصل يكم : ايثار اهل بيت عليهم‏السلام

ابن عبّاس: حسن و حسين بيمار شدند و پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به همراه گروهى به عيادت آن‏دو رفتند. آنها گفتند: اى‏ابوالحسن! خوب‏است‏كه براى‏فرزندانت نذرى كنى. على و فاطمه و فضّه ـ كنيز آنها ـ نذر كردند كه اگر حسن و حسين از بيمارى خود بهبوديابند، سه روز روزه بدارند. حسن‏وحسين‏از بيمارى‏خود شفا يافتند در حالى‏كه خانواده چيزى‏نداشت. على عليه‏السلام از شمعون خيبرى يهودى سه صاع جو قرض گرفت و فاطمه، يك صاع آن را آرد كرد و از آن، پنج گرده نان ـ به شمار اعضاى خانواده ـ پخت. آنها نانها را در پيش روى خود نهادند تا افطار كنند. ناگهان فقيرى بر در ايستاد و گفت: سلام بر شما اى اهل بيت نبوّت، من مسكينى هستم از مساكين مسلمان، مرا اطعام كنيد تا خدا شما را از مائده‏هاى بهشت اطعام كند. آنها، او را بر خود ترجيح دادند و شب را به صبح رساندند، در حالى كه تنها آب آشاميدند و همچنان در حال روزه، شام را بام كردند. پس چون هنگام اذان مغرب رسيد و آنها نان را در پيش روى خود نهادند تا افطار كنند، يتيمى سررسيد و آنها، او را نيز بر خود ترجيح دادند و در روز سوم نيز اسيرى بيامد و با او نيز چنين كردند و نان خود را بدو دادند.
چون صبح رسيد، على عليه‏السلام دست حسن و حسين را گرفت و به سوى رسول اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به راه افتادند. هنگامى كه چشم پيامبر به آنها افتاد كه از شدّت گرسنگى همچون جوجه به خود مى‏لرزند فرمود: چقدر بر من ناگوار است آن چه را در شما مى‏بينم! حضرت صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به همراه آنها حركت كرد تا نزد فاطمه آمد و او را در محرابش يافت كه شكمش به پشتش چسبيده بود و دو چشمش فرو رفته بود. پيامبر از اين منظره، ناراحت شد، پس جبرئيل نازل شد و عرض كرد: اى محمّد! سوره [انسان] را بگير، خداوند چنين خاندانى را به تو تبريك مى‏گويد و سوره [انسان] را براى او خواند.