حدیث فصل نهم : كليات مكارم اخلاقى اهل بيت
الإمام الحسن عليهالسلام : سَأَلتُ خالي هِندَ بنَ أبي هالَةَ التَّميمِيَّ ـ وكانَ وَصّافًا ـ عَن حِليَةِ النَّبِيِّ صلىاللهعليهوآله : صِف لي مَنطِقَهُ . قالَ : كانَ رَسولُ اللّهِ صلىاللهعليهوآله مُتَواصِلَ الأَحزانِ ، دائِمَ الفِكرَةِ ، لَيسَت لَهُ راحَةٌ ، لا يَتَكَلَّمُ في غَيرِ حاجَةٍ ، طَويلَ السَّكتَةِ ، يَفتَتِحُ الكَلامَ ويَختِمُهُ بِأَشداقِهِ ، ويَتَكَلَّمُ بِجَوامِعِ الكَلِمِ ، فَصلٌ لا فُضولٌ ولا تَقصيرٌ ، دَمِثٌ لَيسَ بِالجافي ولاَ المَهينِ ، يُعَظِّمُ النِّعمَةَ وإن دَقَّت ، لا يَذُمُّ مِنها شَيئًا ، لا يَذُمُّ ذَواقًا ولايَمدَحُهُ ، لا يَقومُ لِغَضَبِهِ إذا تَعَرَّضَ الحَقَّ شَيءٌ حَتّى يَنتَصِرَ لَهُ ، لا يَغضَبُ لِنَفسِهِ ولا يَنتَصِرُ لَها . إذا أشارَ أشارَ بِكَفِّه كُلِّها ، وإذا تَعَجَّبَ قَلَبَها، وإذا تَحَدَّثَ اتَّصَلَ بِها ، يَضرِبُ بِراحَتِهِ اليُمنى باطِنَ إبهامِهِ اليُسرى ، وإذا غَضِبَ أعرَضَ وأشاحَ ، وإذا فَرِحَ غَضَّ طَرفَهُ . جُلُّ ضِحكِهِ التَّبَسُّمُ ، ويَفتَرُّ عَن مِثلِ حَبِّ الغَمام . امام حسن عليهالسلام: از دايى خود، هند بن ابى هاله تميمى ـ كه توصيف گر بود ـ درباره آراستگيهاى پيامبر صلىاللهعليهوآله پرسش كردم و گفتم: سخن گفتن او را براى من توصيف كن. او گفت: پيامبر صلىاللهعليهوآله ، پيوسته غمگين بود وهماره در انديشه، آسودگى نداشت و بدون نياز، سخن نمىگفت، سكوتش طولانى بود، از آغاز تا پايان سخن، دهانش را كاملاً باز نمىكرد و سخنانى فراگير مىفرمود، كلامش، فصل بود كه در آن نه فزونى ديده مىشد و نه كاستى، نرمخو بود و از خشكى و جسارت بركنار، نعمت را هر چند ناچيز، بزرگ مىداشت و چيزى از آن را نمىنكوهيد، تغيير ذائقه دهندگان را نه مىنكوهيد و نه مىستود، دنيا و آن چه در آن است، او را به چشم نمىآورد. چون چيزى مانع حق مىگشت، هيچ چيز ياراى خشم او را نداشت تا آن كه حق را يارى كند، او براى خود خشمگين نمىشد و براى خود چيرگى نمىخواست، هرگاه اشاره مىكرد، با تمام كَفَش اشاره مىكرد و هرگاه شگفت زده مىشد، دست خود را مىگرداند و هرگاه سخن مىگفت، دست خود را به يكديگر مىپيوست و شست دست چپش را به گودى كف دست راستش مىزد و هرگاه خشمگين مىشد، رويش را بر مىگرداند و چهرهاش را بر مىتافت و هرگاه شاد مىشد ديگان خود را مىهليد، بيشتر خنده او لبخند بود و هرگاه لبخند مىزد دندانهايش چونان دانههاى تگرگ خودنمايى مىكرد. منبع: دلائل النبوّة للبيهقيّ : 1 / 286 ، شُعب الإيمان : 2 / 154 / 1430 ، الطبقات الكبرى : 1 / 422 ، تهذيب الكمال : 1 / 214 كلّها عن ابن أبي هالة التميميّ ، عيون أخبار الرضا عليهالسلام : 1 / 317 / 1 ، معاني الأخبار : 81 / 1 كلاهما عن إسماعيل بن محمّد بن إسحاق عن الإمام الرضا عن آبائه عن الإمام زين العابدين عليهمالسلام ، مكارم الأخلاق : 1 / 43 / 1 عن كتاب محمّد بن إبراهيم بن إسحاق عن ثقاته ، حلية الأبرار :1 / 171 .
فهرست اهل بيت در قرآن و حديث ج1 فصل نهم : كليات مكارم اخلاقى اهل بيت حديث و آيات
|