حدیث ـ 1 ترجيح دنيا بر آخرت
عنه عليهالسلام ـ مِن خُطبَةٍ لَهُ في ذَمِّ الدُّنيا ـ : أ لَستُم في مَساكِنِ مَن كانَ قَبلَكُم أطوَلَ أعمارا ، وأبقى آثارا ، وأبعَدَ آمالاً ، وأعَدَّ عَديدا ، وأكثَفَ جُنودا! تَعَبَّدوا لِلدُّنيا أيَّ تَعَبُّدٍ ، وآثَروها أيَّ إيثارٍ ، ثُمَّ ظَعَنوا عَنها بِغَيرِ زادٍ مُبَلِّغٍ ولا ظَهرٍ قاطِعٍ . فَهَل بَلَغَكُم أنَّ الدُّنيا سَخَت لَهُم نَفسا بِفِديَةٍ ، أو أعانَتهُم بِمَعونَةٍ ، أو أحسَنَت لَهُم صُحبَةً؟! بَل أرهَقَتهُم بِالقَوادِحِ ، وأوهَقَتهُم بِالقَوارِعِ ، وضَعضَعَتهُم بِالنَّوائِبِ ، وعَفَّرَتهُم لِلمَناخِرِ ، ووَطِئَتهُم بِالمَناسِمِ ، وأعانَت عَلَيهِم رَيبَ المَنونِ . فَقَد رَأَيتُم تَنَكُّرَها لِمَن دانَ لَها ، وآثَرَها وأخلَدَ إلَيها ، حينَ ظَعَنوا عَنها لِفِراقِ الأَبَدِ ، وهَل زَوَّدَتهُم إلاَّ السَّغَبَ ، أو أحَلَّتهُم إلاَّ الضَّنكَ ، أو نَوَّرَت لَهُم إلاَّ الظُّلمَةَ ، أو أعقَبَتهُم إلاَّ النَّدامَةَ ! أ فَهذِهِ تُؤثِرونَ ، أم إلَيها تَطمَئِنّونَ ، أم عَلَيها تَحرِصونَ؟ فَبِئسَتِ الدّارُ لِمَن لَم يَتَّهِمها ، ولَم يَكُن فيها عَلى وَجَلٍ مِنها! امام على عليهالسلام ـ بخشى از خطبه ايشان در نكوهش دنيا ـ : آيا شما در خانههاى همان كسانى نيستيد كه پيش از شما بودند و از شما عمرى درازتر داشتند و آثارى ماندگارتر و آرزوهايى دورتر و نيروهايى آمادهتر و لشكريانى انبوهتر؟! دنيا را بندگى كردند ، چه بندگىاى! و آن را برگزيدند ، چه برگزيدنى! امّا سرانجام، بىهيچ توشهاى رساننده [به سرمنزل مقصود [و مَركبى راهوار [طاعات و عبادات] از آن كوچيدند. آيا هرگز شنيدهايد كه دنيا جانى فداى آنها كرده باشد، يا كمكى در اختيارشان نهاده باشد، يا با آنان خوش مصاحبتى كرده باشد؟! نه ؛ بلكه چونان خوره به جانشان افتاد و آنان را به كمند بلاها افكند و با مصيبتها از پا درآوردشان و بينىهايشان را به خاك ماليد و لگدكوبشان كرد و پيشامدهاى بد روزگار را عليهشان يارى رساند. شما خود ديدهايد كه دنيا به هركس ، سر در فرمانش نهاد و آن را [بر آخرت [برگزيد و بدان گراييد ، ناآشنايى و بىاعتنايى نمود، آن گاه كه براى هميشه از دنيا كوچيدند. آيا دنيا ، جز گرسنگى توشهاى در اختيارشان نهاد، يا جز تنگى [معيشت [بر آنها چيزى روا داشت، يا جز تاريكى ، نورى به آنها داد، يا جز پشيمانى برايشان بر جاى گذاشت؟! پس، آيا چنين دنيايى را بر مىگزينيد، يا به آن اطمينان مىكنيد، يا بر آن حرص مىزنيد؟ بدسرايى است [دنيا] براى كسى كه به آن بدگمان نباشد و از آن ، در بيم و هراس به سر نبرد! منبع: خوره، بيمارى است كه آن را آكله و جذام گويند و لب و بينى را مىخورد (لغت نامه دهخدا).
فهرست دنيا و آخرت ج1 ـ 1 ترجيح دنيا بر آخرت حديث و آيات
|