حدیث انواع دوستان

تحف العقول : قالَ [الإِمامُ الحُسَينُ ] عليه‏السلام : الإِخوانُ أربَعَةٌ : فَأَخٌ لَكَ ولَهُ ، وأخٌ لَكَ ، وأخٌ عَلَيكَ ، وأخٌ لا لَكَ ولا لَهُ .
فَسُئِلَ عَن مَعنى ذلِكَ فَقالَ عليه‏السلام : الأَخُ الَّذي هُوَ لَكَ ولَهُ : فَهُوَ الأَخُ الَّذي يَطلُبُ بِإِخائِهِ بَقاءَ الإِخاءِ ، ولا يَطلُبُ بِإِخائِهِ مَوتَ الإِخاءِ ، فَهذا لَكَ ولَهُ ؛ لِأَنَّهُ إذا تَمَّ الإِخاءُ طابَت حَياتُهُما جَميعا ، وإذا دَخَلَ الإِخاءُ في حالِ التَّناقُضِ بَطَلَ جَميعا .
وَالأَخُ الَّذي هُوَ لَكَ : فَهُوَ الأَخُ الَّذي قَد خَرَجَ بِنَفسِهِ عَن حالِ الطَّمَعِ إلى حالِ الرَّغبَةِ ، فَلَم يَطمَع فِي الدُّنيا إذا رَغِبَ فِي الإِخاءِ ، فَهذا موفِرٌ عَلَيكَ بِكُلِّيَّتِهِ .
وَالأَخُ الَّذي هُوَ عَلَيكَ : فَهُوَ الأَخُ الَّذي يَتَرَبَّصُ بِكَ الدَّوائِرَ ، ويُغشِي السَّرائِرَ ، ويَكذِبُ عَلَيكَ بَينَ العَشائِرِ ، ويَنظُرُ في وَجهِكَ نَظَرَ الحاسِدِ ، فَعَلَيهِ لَعنَةُ الواحِدِ .
وَالأَخُ الَّذي لا لَكَ ولا لَهُ : فَهُوَ الَّذي قَد مَلَأَهُ اللّه‏ُ حُمقا فَأَبعَدَهُ سُحقا ، فَتَراهُ يُؤثِرُ نَفسَهُ عَلَيكَ ، ويَطلُبُ شُحّا ما لَدَيكَ . حديث

تحف‏العقول : [امام حسين عليه‏السلام ]فرمود : «برادران ، چهار گونه‏اند : برادرى كه [دوستى‏اش ]به سود تو و اوست ؛ و برادرى كه به سود توست ؛ و برادرى كه به زيان توست ؛ و برادرى كه نه به سود توست و نه به سود خودش» .
معناى اين سخن را از ايشان پرسيدند . حضرت فرمود : «برادرى كه به سود تو و خودش است ، آن برادرى است كه با برادرى خود ، خواستار ماندگارى برادرى است و مقصودش از برادرىِ خود ، ميراندن برادرى نيست . اين كس به سود تو و به سود خودش مى‏كوشد ؛ زيرا اگر برادرى كامل شود ، زندگىِ هر دو شيرين مى‏گردد و اگر برادرى كاستى گيرد ، [خوشى هر دو ]تباه مى‏گردد .
امّا برادرى كه به سود توست ، آن برادرى است كه خود را از حالت طمع به حالت رغبت در آورده است و چون به برادرى راغب است ، در [امور ]دنيا طمع نمى‏ورزد . پس با همه وجودش به تو سود مى‏رساند .
امّا برادرى كه به زيان توست ، آن برادرى است كه چشم‏انتظارِ گرفتارى‏هاى توست و با تو يكدل نيست و ميان مردم بر ضدّت دروغ مى‏بافد و حسودانه به چهره‏ات مى‏نگرد . پس لعنت [خداى ]يگانه بر او باد !
امّا برادرى كه نه به سود توست و نه به سود خودش ، همان است كه خداوند او را سرشار از حماقت كرده و از رحمت خويش دور ساخته است . پس او را مى‏بينى كه خودش را بر تو مقدّم مى‏دارد و آنچه را دارى ، آزمندانه براى خود مى‏خواهد» .

منبع: تحف العقول : 247 ، بحار الأنوار : 78 / 119 / 13 .
فهرست دوستي در قرآن و حديث انواع دوستان حديث و آيات
 
 
 
 
 
کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به انهار میباشد. www.anhar.ir
طراحی و پیاده سازی: GoogleA4.com